Bölüm 1.
2016 Yılında Noel Baba’nın bize hediyesi LTE olacak. 🙂 Dünya genelinde 2010 yılında geçilmeye başlanan bu teknolojinin devamı olarak adlandırılan 5G teknolojisinin testleri yapılmaya başlanmışken, biz, matbaanın memlekete 100 sene sonra girmesi misali, kullanıcının gözünü ve algılarını da boyamak için 4.5G diye adlandırarak (4G LTE’den bir sonraki data hızı sınıfı), Amerika’dan daha hızlı 3G’den sonra, dünyadan hızlı LTE’ye de geçiş yapacağız bahar aylarında. Bu arada bir hatırlatma, Apple telefonlarından (modemlerinden) 2G özelliğini komple kaldırdı artık, sadece 3G ve LTE frekansları olarak devam edecek, şehir dışında yaşayanlara duyrulur, 2G’siz Türkiye bambaşka bir proje çünkü (tüm servis sağlayıcıları arındırmak gerekir bunun için+devleti)..
Sosyal medya, online video hizmetleri, online oyun oynamak, adını siz koyun, günümüzde mobil data/bağlantı hız ihtiyaçlarımız katlanarak artıyor. Dial up modem ile nete bağlanmak için saatler harcadığımı ve bir 3-5MB lık bir mp3 indirmek için gün süresi beklediğimi bilirim 🙂 Şimdi FullHD filmleri direkt online takılmadan izleyebiliyoruz..
4G LTE Nasıl Çalışır
LTE’nin 4G ve 3G’ye oranla en önemli farkı, frekans aralıkları ve bant genişliği. Bu arada evet 4G farklı bir sistem 4G/LTE farklı bir sistem belirtelim. İşin ilginç yanı ise LTE aslında bir mobil protokol değil, yani ses ve sms için geliştirilmiş bir sistem değil. Kendileri bilgi işlemden geliyorlar. Aslen bir IP protokolu olan LTE, Voip, yani voice over ip, yani data hatları üzerinden ses taşıma protokolleri geliştikçe, aynı şey sms için de geçerli, yüksek data taşıma kapasitesi yüzünden mobil dünyaya çekilmiş bir sistem. Yani aslında hepsinden eski sayılır, ilginç değil mi ?
Bahsedilen bu frekanslar Frequency Division Duplexing (FDD) ve Time Division Duplexing (TDD) olmak üzere ikiye ayrılmış durumdalar. FDD, biri download diğeri upload, 2 eş bant aralığı üzerinden çalışırken, TDD hem download hem de upload için tek frekans üzerinden çalışıyor. Tek frekans üzerinden bunu sunmak için de “time”, yani zaman aralıkları kullanıyor. FDD ise 2 ayrı bant ile bunu farklı sunuyor.
452MHz ile 3600MHz aralığında tam 31 “takım” bant LTE, yine bunlara ek 703MHz ve 3800MHz aralığında 12 adet TDD bant bulunuyor. Yüksek frekanslar doğal olarak daha fazla hız sunarken, şehir merkezleri örneğin, düşük frekanslar düşük bant genişliği fakat daha geniş kapsama alanı sunuyorlar. Resimde bunu anlamak ve görmek çok daha kolay,
Görüldüğü gibi 3G, tek 2100MHz frekans üzerinden 7.2Mbps’ye kadar (max. hız teorik olarak 42.2 Mbps) yayın yapabilmekte, kapsama alanı daire çapı belli. 4G/LTE’ye baktığımızda ise 3 ayrı çoklu bant üzerinden, kapsama alanı/hız orantısını görüyoruz. Alan genişledikçe hız düşüyor, formül basit. Düşük bant genişliği 10 ve 20MHz frekanlarını kullanıyor data transferi için ve yine gerektiğinde bu frekanslar kendi içlerinde de 1.4, 3 ve 5MHz’lik daha düşük frekanslara da bölünebiliyorlar.
FDD, Kuzey Amerika, Avrupa ve bazı Asya ülkelerinde kullanılan LTE türü olarak karşımıza çıkıyor. TDD ise, Çin ve Hindistan tarafından kullanılıyor, geniş bant aralığı sayesinde MHz başına daha çok kullanıcı düştüğü ve nüfus kalabalık olduğu için bu sistemde devam ediyorlar. Bu farklardan dolayı Çin’den telefon alırken LTE frekanslarını kontrol ederek almakta fayda var, Avrupa ve ülkemiz ile uyumsuz olacaktır çünkü. TDD ibaresini gördüğümüz an kaçıyoruz.
Yazının 2. bölümünde şimdiki ve gelecekteki LTE-A hızlarına ve telefonlar tarafındaki karşılıklarına bakacağız.